W Krakowie trwa kampania Państwowej Inspekcji Pracy „Praca od kulis – przeciw mobbingowi, dyskryminacji i molestowaniu w polskim teatrze i na uczelniach artystycznych”. Po Teatrze im. Juliusza Słowackiego, Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki i Akademii Muzycznej im. Krzysztofa Pendereckiego w poniedziałek 27 września przyszedł czas na spotkanie w Akademii Sztuk Teatralnych.
Chyba wszyscy pamiętamy, jakim zaskoczeniem była deklaracja Doroty Segdy, rektorki Akademii Sztuk Teatralnych w Krakowie, która głośno i wyraźnie powiedziała „stop” mobbingowi w szkole artystycznej, „stop” molestowaniu seksualnemu
– mówi Katarzyna Łażewska-Hrycko, Główny Inspektor Pracy.
I nie były to puste słowa, bo niedługo potem zwolniła z uczelni kilka osób, w tym swoich bliskich współpracowników, aktorów. W ten sposób nie tylko przyznała, ale i udowodniła, że w niewielkim, niezwykle hermetycznym środowisku aktorskim źle się dzieje, mają miejsce praktyki, które są niedopuszczalne w miejscu pracy. Bo chociaż my, zwyczajni bywalcy kin i teatrów, postrzegamy aktorów w sposób szczególny, traktujemy jak gwiazdy, to przecież aktorstwo jest zawodem. Zarówno teatr, jak i plan filmowy czy szkoła teatralna to nic innego jak miejsce pracy. A skoro tak, to jako Państwowa Inspekcja Pracy musieliśmy zareagować. I stąd zrodził się pomysł kampanii „Praca od kulis – przeciw mobbingowi, dyskryminacji i molestowaniu w polskim teatrze i na uczelniach artystycznych
– dodaje szefowa inspekcji.
Inspiracją do powstania projektu były wpływające do inspekcji pracy skargi dotyczące mobbingu i dyskryminacji w instytucjach kultury, informacje od aktorów i studentów szkół o metodach pracy naruszających godność osobistą i prawa pracownicze.
Opublikowany w listopadzie 2020 r. raport Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka „Być albo nie być – pracowniczki i pracownicy polskich instytucji artystycznych wobec zagrożenia mobbingiem, molestowaniem i molestowaniem seksualnym” wyraźnie pokazał, że na 124 przebadane placówki artystyczne (teatry, opery, zespoły pieśni i tańca, orkiestry oraz filharmonie) w ponad 30 proc. mogło dojść do naruszeń polegających na mobbingu, molestowaniu lub molestowaniu seksualnym. Niepokój budzi również fakt, że wiele instytucji artystycznych nie wprowadziło w swojej działalności żadnych wewnętrznych procedur antymobbingowych bądź antydyskryminacyjnych.
Kampania Państwowej Inspekcji Pracy „Praca od kulis – przeciw mobbingowi, dyskryminacji i molestowaniu w polskim teatrze i na uczelniach artystycznych” wystartowała w czerwcu 2021 roku. Spotkania prowadzą inspektor pracy Zbigniew Zych i dr Mateusz Warchał.
Szkolenie składa się z dwóch części: prawnej i psychologicznej. Prowadzą je specjaliści z zakresu prawa pracy i rzecznicy zaufania w wielu instytucjach mówi – Anna Majerek, rzecznik prasowy Okręgowego Inspektoratu Pracy w Krakowie. – Pracownicy środowisk twórczych powinni mieć świadomość, że ich pracodawca ma obowiązek zagwarantować wszystkim pracownikom bezpieczne warunki w miejscu pracy. Obowiązek ten nie ogranicza się wyłącznie do ochrony przez zagrożeniami fizycznymi, lecz również przed negatywnymi zjawiskami psychospołecznymi, jak przewlekły stres, dyskryminacja, mobbing czy molestowanie
– podkreśla Anna Majerek.
Kolejne spotkania w ramach kampanii planowane są w październiku w Narodowym Starym Teatrze im. H. Modrzejewskiej, w Teatrze Ludowym i w Teatrze STU. Zakończenie i oficjalne podsumowanie zostało przewidziane na listopad. W 2022 roku Państwowa Inspekcja Pracy planuje uruchomić kampanię w innych częściach kraju.
