Od 6 sierpnia kobiety, które doświadczyły straty ciąży, nie będą miały problemów z uzyskaniem prawa do świadczeń. Skrócony urlop macierzyński, zasiłek macierzyński oraz zasiłek pogrzebowy otrzymają na podstawie zaświadczenia o martwym urodzeniu, wystawionego przez lekarza lub położną. Dokument ten będzie wydawany niezależnie od czasu trwania ciąży i bez konieczności określania płci dziecka.
Dotychczas uzyskanie prawa do urlopu i zasiłku macierzyńskiego po poronieniu wymagało przedstawienia aktu urodzenia dziecka z adnotacją o martwym urodzeniu. Aby go uzyskać, konieczne było ustalenie płci dziecka, co często wiązało się z kosztownymi badaniami genetycznymi. Tę barierę eliminuje rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 lipca 2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zakresu informacji o okolicznościach mających wpływ na prawo do zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa lub ich wysokość oraz dokumentów niezbędnych do przyznania i wypłaty zasiłków (Dz.U. z 2025 r. poz. 969). Nowe regulacje upraszczają procedurę uzyskania prawa do urlopu macierzyńskiego w sytuacji martwego urodzenia – bez względu na czas trwania ciąży.
Zgodnie z rozporządzeniem, w przypadku gdy nie został sporządzony akt urodzenia, wystarczające będzie dostarczenie zaświadczenia wystawionego przez lekarza specjalistę w dziedzinie położnictwa i ginekologii (lub lekarza w trakcie specjalizacji w tej dziedzinie) albo położną. Zaświadczenie to powinno potwierdzać martwe urodzenie dziecka, niezależnie od czasu trwania ciąży, i być wydane na podstawie dokumentacji medycznej. Alternatywnie można przedłożyć kopie dokumentacji medycznej potwierdzone za zgodność z oryginałem przez ubezpieczoną osobę, pracodawcę lub ZUS.
Ta zmiana oznacza, że matkom będzie przysługiwało 8 tygodni urlopu macierzyńskiego (a co za tym idzie – zasiłku macierzyńskiego) również w przypadku poronienia, bez potrzeby ustalania płci dziecka. Nowe przepisy znajdą zastosowanie do zdarzeń, które nastąpiły od dnia wejścia w życie rozporządzenia, tj. od 6 sierpnia 2025 r.
Podobnie jest w przypadku zasiłku pogrzebowego. Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 lipca 2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz.U. z 2025 r. poz. 968) umożliwia w sytuacji utraconej ciąży skorzystanie ze świadczenia bez konieczności dokumentowania płci. Według nowych przepisów zasiłek pogrzebowy jest możliwy do uzyskania na podstawie karty zgonu lub zaświadczenia lekarza bądź położnej. Oznacza to, że w dalszym ciągu będzie możliwe skorzystanie z zasiłku pogrzebowego na podstawie aktu urodzenia z adnotacją o martwym urodzeniu, lecz jego brak nie będzie już stanowić bariery w uzyskaniu prawa do świadczenia.
Te zmiany to ważny krok w kierunku ułatwienia dostępu do wsparcia w trudnym momencie życia, a także wyraz empatii i zrozumienia dla kobiet, które straciły dziecko.
