Nasza pracownica stara się o przyjęcie 2-letniego dziecka na wychowanie jako niezawodowa rodzina zastępcza. Do jakich płatnych urlopów będzie miała uprawnienie i jakie są zasady ich udzielania? Na jakie przepisy powinna powołać się pracownica składając wnioski?
Zgodnie z art. 183 § 1 Kodeksu pracy, pracownik, który przyjął dziecko na wychowanie jako rodzina zastępcza, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej, ma prawo do urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego w wymiarze:
1) 20 tygodni - w przypadku przyjęcia jednego dziecka,
2) 31 tygodni - w przypadku jednoczesnego przyjęcia dwojga dzieci,
3) 33 tygodni - w przypadku jednoczesnego przyjęcia trojga dzieci,
4) 35 tygodni - w przypadku jednoczesnego przyjęcia czworga dzieci,
5) 37 tygodni - w przypadku jednoczesnego przyjęcia pięciorga i więcej dzieci
- nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez nie 10 roku życia.
Z kolei § 3 wspomnianego artykułu stanowi, że jeżeli pracownik, o którym mowa w § 1, przyjął dziecko w wieku do 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, do 10 roku życia, ma prawo do 9 tygodni urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego.
Zgodnie z art. 183 § 4 Kodeksu pracy, pracownicy, który przyjął dziecko na wychowanie jako rodzina zastępcza, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej, mają prawo do urlopu rodzicielskiego w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem w wymiarze do:
1) 41 tygodni - w przypadku, o którym mowa w § 1 pkt 1;
2) 43 tygodni - w przypadkach, o których mowa w § 1 pkt 2-5;
3) 38 tygodni - w przypadku, o którym mowa w § 3.
Wniosek o urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego należy złożyć w formie pisemnej lub elektronicznej w terminie 7 dni od dnia przyjęcia dziecka na wychowanie. Urlop rozpoczyna się w terminie wskazanym we wniosku, nie później jednak niż 21 dni od przyjęcia dziecka na wychowanie. Z kolei wniosek o urlop rodzicielski składa się co najmniej 21 dni przed planowanym rozpoczęciem urlopu.
Do obu wniosków należy dołączyć dokumenty określone w rozporządzeniu Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 11 marca 2025 r. w sprawie wniosków dotyczących uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem oraz dokumentów dołączanych do takich wniosków. Pracodawca ma obowiązek uwzględnić poprawnie złożony wniosek wraz z wymaganymi dokumentami.
Podsumowując, pracownica przyjmująca dziecko na wychowanie jako niezawodowa rodzina zastępcza ma prawo do:
- urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego (art. 183 § 1 i 3 Kodeksu pracy),
- urlopu rodzicielskiego (art. 183 § 4 Kodeksu pracy).
Składając wnioski, powinna powołać się na wskazane przepisy Kodeksu pracy oraz przedłożyć dokumenty określone w rozporządzeniu. Pracodawca ma obowiązek udzielić urlopów na wniosek pracownicy, jeżeli zostaną spełnione warunki formalne i złożona pełna dokumentacja.