Pracownik przebywa od dłuższego czasu na zwolnieniu lekarskim. Pracownik jest w posiadaniu laptopa i telefonu służbowego. W jaki sposób odzyskać pracodawca może odzyskać mienie firmowe, aby nadal realizować zadania i czynności związane z pracą?
Zgodnie z art. 124 Kodeksu pracy pracownik, któremu powierzono z obowiązkiem zwrotu albo do wyliczenia się narzędzia i instrumenty lub podobne przedmioty, odpowiada w pełnej wysokości za szkodę powstałą w tym mieniu. Ponadto, pracownik odpowiada w pełnej wysokości również za szkodę w mieniu innym niż wymienione wyżej, powierzonym mu z obowiązkiem zwrotu albo do wyliczenia się. Jeżeli pracodawca powierzył pracownikowi mienie z obowiązkiem zwrotu, to ten obowiązek powstaje w okolicznościach określonych przez pracodawcę. Zazwyczaj określone jest to w regulaminach wewnątrzzakładowych.
Jeżeli pracodawca nie wprowadził w przepisach zakładowych żadnych zapisów w kwestii zwrotu powierzonego mienia przez pracownika, w takim przypadku należy posiłkować się Postanowieniem Sądu Najwyższego z dnia 24 lutego 2022 r. (sygn. akt II PSK 309/21). Z treści postanowienia SN wynika, że mienie powierzone pracownikowi to takie, które zostało przekazane pracownikowi do dyspozycji z obowiązkiem zwrotu albo wyliczenia się, dlatego też pracodawca ma prawo żądać od pracownika zwrotu powierzonego mu mienia niezależnie od tego czy dochodzi do zakończenia stosunku pracy, czy stosunek ten nadal trwa, ponieważ pracownik jedynie dysponuje tym mieniem. Należy podkreślić, iż nie ma żadnych regulacji, które zakazywałaby pracodawcy wystąpienia z żądaniem zwrotu mienia od pracownika, który przebywa na zwolnieniu lekarskim. Jest to uzasadnione, ponieważ pracownik faktycznie nie wykonuje pracy i sprzęt służbowy nie jest mu potrzebny.
Pracownik, z mocy art. 100 § 2 pkt 4 Kodeksu pracy obowiązany jest do lojalnego postępowania względem swojego pracodawcy, co obejmuje również obowiązek powstrzymania się pracownika od działań zmierzających do wyrządzenia pracodawcy szkody czy nawet ocenianych jako działania na niekorzyść pracodawcy.
O konieczności zwrotu powierzonego mienia, pracodawca powinien poinformować pracownika odpowiednio wcześnie. Forma pisemna wezwania pracownika do zwrotu nie jest wymagana, choć ze względów dowodowych warto, aby wezwanie dokonane zostało na piśmie, e-mailem czy telefonicznie. Jednocześnie pracodawca powinien wskazać, w jakim miejscu i terminie pracownik ma mienie zwrócić lub w przypadku pobytu np. na zwolnieniu chorobowym, skąd inny pracownik może odebrać komputer i telefon (oczywiście po uprzednim uzgodnieniu). W przypadku, gdy pracownik nie współpracuje bądź nie ma z nim kontaktu, uzasadnione jest stosowne wezwanie na piśmie listem poleconym za potwierdzeniem odbioru. Na tej podstawie pracodawca powinien niezwłocznie wezwać pracownika do zwrotu sprzętu służbowego w określonym terminie. Niepodporządkowanie się poleceniu pracodawcy może być uznane za ciężkie naruszenie obowiązku ochrony jego mienia, a to z kolei mogło być przyczyną zastosowania wobec pracownika odpowiedzialności porządkowej czy innych sankcji przewidzianych przepisami Kodeksu pracy.