Czy cudzoziemiec może kontynuować pracę po upływie okresu ważności zezwolenia, w okresie oczekiwania na wpis do ewidencji oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy?

Zgodnie z art. 87 ust. 1 pkt 12 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy cudzoziemiec – obywatel państwa niebędącego członkiem Unii Europejskiej (UE) lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) – może legalnie pracować na terytorium RP, jeżeli legitymuje się zezwoleniem na pracę oraz przebywa legalnie na terytorium Polski, a posiadany przez niego tytuł pobytowy nie wyklucza prawa do wykonywania pracy.

Zgodnie z art. 88g ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy zobowiązanie do wykonywania czynności wynikających z umowy cywilnoprawnej lub obowiązek świadczenia pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wygasają, gdy cudzoziemiec przestał spełniać warunki określone w art. 87 przywołanej ustawy, tj. w sytuacji braku ważnego zezwolenia na pracę. Przepis ten wyraźnie wskazuje na wygaśnięcie obowiązku świadczenia pracy w przypadku, gdy cudzoziemiec przestał spełniać warunki wymagane do podjęcia legalnej pracy w Polsce. Jednocześnie upływ czasu, na jaki zostało wydane zezwolenie, nie powoduje automatycznego ustania stosunku pracy. Ustanie stosunku pracy następuje wskutek rozwiązania umowy o pracę lub jej wygaśnięcia. Utrata uprawnień do wykonywania pracy w Polsce stanowi w tym przypadku uzasadniony powód rozwiązania umowy.

     W odniesieniu do obywateli Ukrainy zastosowanie mają uregulowania zawarte w ustawie z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz. U. z 2023 poz. 103). Zgodnie z art. 22 ust. 1 obywatel Ukrainy jest uprawniony do wykonywania pracy na terytorium RP w okresie pobytu zgodnego z obowiązującymi przepisami, w przypadku gdy: jego pobyt na terytorium Polski uznaje się za legalny na podstawie art. 2 ust. 1 (jeżeli obywatel Ukrainy przybył legalnie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium tego państwa w okresie od dnia 24 lutego 2022 r. oraz deklaruje zamiar pozostania na terytorium Polski) lub jest obywatelem Ukrainy przebywającym legalnie na terytorium RP, jeżeli podmiot powierzający wykonywanie pracy powiadomi w terminie 14 dni od dnia podjęcia pracy przez obywatela Ukrainy powiatowy urząd pracy właściwy ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania podmiotu o powierzeniu wykonywania pracy temu obywatelowi. Artykuł 22 ust. 2 stanowi, że powiadomienie PUP następuje za pośrednictwem systemu teleinformatycznego – praca.gov.pl. Niewypełnienie tych warunków oznacza brak możliwości wykonywania pracy bez zezwolenia na pracę.

 Podsumowując, ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy wskazuje w sposób wyczerpujący warunki, od spełnienia których uzależnione jest legalne zatrudnienie cudzoziemca. W świetle obowiązujących przepisów, jeżeli pracodawca zrezygnował ze złożenia wniosku o przedłużenie zezwolenia na pracę i cudzoziemiec nie posiada innego dokumentu uprawniającego do wykonywania pracy na terytorium RP, zdaniem Departamentu Legalności Zatrudnienia, umowę wiążącą dotychczas strony należy rozwiązać.