Sprawozdanie PIP z rekomendacją
Bez głosu sprzeciwu Rada Ochrony Pracy zaaprobowała stanowisko rekomendujące Sejmowi RP przyjęcie sprawozdania Głównego Inspektora Pracy z działalności Państwowej Inspekcji Pracy w 2021 roku.
Posiedzenie Rady Ochrony Pracy w trybie wideokonferencji pod przewodnictwem posła Janusza Śniadka odbyło się 5 lipca 2022 roku. Z ramienia Głównego Inspektoratu Pracy uczestniczyli w nim: Główny Inspektor Pracy Katarzyna Łażewska-Hrycko z zastępcami Małgorzatą Dziemińską i Jarosławem Leśniewskim oraz Wojciech Gonciarz, dyrektor Departamentu Prawnego GIP i Jakub Chojnicki, dyrektor Departamentu Nadzoru i Kontroli GIP. Stanowisko Rady Ochrony Pracy rekomendujące Sejmowi RP przyjęcie sprawozdania Głównego Inspektora Pracy z działalności Państwowej Inspekcji Pracy w 2021 roku przedstawił zebranym Zbigniew Żurek, zastępca przewodniczącego ROP.
W drugiej części obrad Katarzyna Łażewska-Hrycko wprowadziła zebranych w temat wystąpienia „Wymagania dla szkoleń pracowników wykonujących prace szczególnie niebezpieczne. Potwierdzenie kompetencji i skuteczność ich egzekwowania”.
– Szkolenie w dziedzinie bhp powinno być planowanym oraz systematycznym procesem zmian w zachowaniu pracownika – mówiła szefowa inspekcji. – To inwestycja w kadrę, która w przyszłości ma wpływać na podnoszenie jakości standardów pracy poprzez efektywne wykorzystanie potencjału pracowników, przy zachowaniu ich zdolności przez cały okres aktywności zawodowej. Ponadto szkolenia te powinny pomóc w rozwiązywaniu problemów, które istnieją w firmie, w zakresie zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy. Powinny one zatem nieść ze sobą wzrost poziomu kultury pracy, poprawę warunków pracy poszczególnych grup zawodowych, a w efekcie spadek ogólnokrajowej liczby wypadków przy pracy i diagnozowanych chorób zawodowych.
Szczegółowo z prezentowanym tematem zapoznał członków Rady dyrektor Jakub Chojnicki. Dokonując syntetycznego podsumowania swojej prezentacji, wskazał przyczyny części wypadków przy pracy badanych przez inspektorów PIP, którymi są:
- brak lub niewłaściwe przeszkolenie w zakresie bhp;
- nieznajomość zagrożeń;
- lekceważenie zagrożeń;
- wykonywanie czynności bez usunięcie zagrożenia;
- niestosowanie środków ochrony indywidualnej lub stosowanie środków nieodpowiednich.
Należy przy tym pamiętać, że za zapewnienie pracownikom właściwego zakresu i poziomu szkolenia (jego jakości i skuteczności) odpowiadają pracodawcy, a analiza przyczyn wypadków przy pracy nasuwa wnioski, że jakość tych szkoleń jest niska. Duża część kontrolowanych pracodawców lekceważy swoje obowiązki w tym zakresie, dopuszczając pracowników do prac niebezpiecznych, o wysokim ryzyku utraty życia lub zdrowia, bez wymaganych szkoleń lub niewłaściwie przeprowadzonych.
Reakcją na ten stan rzeczy powinno być wprowadzenie – już od 2009 roku rekomendowanych przez PIP – uregulowań prawnych przejrzyście określających wymagania kompetencyjne dla jednostek prowadzących szkolenia w dziedzinie bhp i ustanowienie nadzoru nad tymi jednostkami pod kątem jakości świadczonych usług. Również Rada Ochrony Pracy w kolejnych stanowiskach w latach 2009, 2012 i 2014 uznawała za celowe wprowadzenie zmian w sposobie organizowania szkoleń z dziedziny bhp w Polsce. W świetle danych i informacji z kontroli PIP uzasadnione jest kompleksowe rozwiązanie poprawy poziomu szkoleń w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy, w szczególności wzmocnienia nadzoru nad ich jakością. Państwowa Inspekcja Pracy już zgłosiła swoje propozycje zmian i uwagi do rozporządzenia w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy, nad którego zmianą pracuje właśnie Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej.
Po wysłuchaniu wykładu „Komputerowe metody wspomagania edukacji i szkoleń pracowników w zakresie wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych”, przygotowanego i prezentowanego przez przedstawicieli Centralnego Instytutu Ochrony Pracy – Państwowego Instytutu Badawczego oraz Głównego Instytutu Górnictwa, członkowie Rady dyskutowali nad skutecznymi metodami zbudowania systemowych rozwiązań dla poprawy jakości szkoleń z zakresu bhp.